SailWise organiseert watersportvakanties voor mensen met een beperking. “Wij zien watersport als middel om mensen te empoweren, dus fysiek en mentaal sterker te maken” vertelt directeur Renske Rietbergen. “Doordat ik voorheen bij een werkgeversvereniging werkte, kreeg ik het idee om onze doelgroep via watersport ook op werkgebied verder te helpen.” Vanuit een project over inclusief werkgeven kende ze Randstad Participatie, dat mensen met een beperking begeleidt. “Ik heb ze benaderd om samen dit traject op te zetten. Ze waren meteen enthousiast.”
Wat is een sociaal sportinitiatief?
Bij een sociaal sportinitiatief zet je sport in als middel, maar wel vanuit een planmatige aanpak of interventie. Het doel is dat je doelgroep vooruitgang boekt op een levensdomein als onderwijs, wonen, werk, welzijn of gezondheid. Lees meer over sport als middel en sociale sportinitiatieven.
Hands-on gestart
Al snel lag het plan er voor ‘Van boot naar baan’. Tijdens een midweek combineren deelnemers loopbaancoaching met actief zeilen, waarna ze een vervolgtraject van zes maanden krijgen met een loopbaanadviseur in de eigen regio. “We zijn redelijk hands-on gestart, zonder allerlei samenwerkingsovereenkomsten”, vertelt Renske. “We spraken af: SailWise regelt de locatie, het vaarprogramma en de verzorging; Randstad organiseert het loopbaanadvies in de midweek en erna. Zo zetten we allebei onze beproefde werkwijzen in, waarbij we elkaar versterken.” Beide partners financieren een deel van het project, evenals diverse fondsen en werkgevers.
De loopbaanweek heeft mij veel meer zelfvertrouwen gegeven, doordat ik ook met ruwer
weer in een kleine zeilboot heb gevaren. […] En ik heb door de positieve sfeer deze week weer vertrouwen gekregen in andere mensen.”
Deelnemer over ‘Van boot naar baan’
Zigzaggen naar je doel
Om het concept te testen vond in april 2023 een pilot plaats. Tijdens deze pilot verbleven 14 deelnemers een midweek op de volledig rolstoeltoegankelijke en aangepaste SailWise-locatie in Friesland. “Tijdens het loopbaangedeelte gaven de loopbaancoaches workshops over het ontdekken van je talenten, solliciteren en personal branding. Ook kregen deelnemers individuele begeleiding.” Het zeilprogramma draaide vooral om empowerment. “Mensen met een beperking hebben vaak teleurstellingen en hindernissen ervaren op werkgebied”, legt Renske uit. “Doordat ze in het zeilen hun grenzen verleggen, krijgen ze weer meer zelfvertrouwen. Dit gebeurt in een veilige setting, onder begeleiding van gekwalificeerde schippers en goed getrainde vrijwilligers.” Het zeilen geeft ook een dynamiek die goed inzetbaar is bij loopbaanvragen. “Zo lukt tegen de wind in zeilen naar een bepaald punt niet rechtstreeks. We vroegen deelnemers: hoe kan het wél? Kriskras varend kwamen ze er. ‘s Middags gebruikten de loopbaancoaches dit als metafoor voor werk: bij die perfecte baan beland je ook niet altijd rechtstreeks. Je hebt te maken met afwijzingen, of je moet eerst je netwerk uitbreiden of een training volgen.”
Geloof in eigen kunnen
De pilot was een succes, bleek uit de reacties van deelnemers én uit onderzoek van een masterstudent van de Universiteit Utrecht. Renske: “Die onderzocht het traject met vragenlijsten en interviews. Wat bleek: bij alle deelnemers waren diverse persoonlijke factoren aanzienlijk verbeterd. Zo nam hun zelfeffectiviteit toe: het geloof in eigen kunnen. Ook verbeterden het lichaamsbeeld en de perceptie van de lichamelijke prestaties.” Op werkgebied boekten deelnemers vooruitgang in werkvermogen en in zelfeffectiviteit bij het zoeken naar werk. “Mensen zeiden: ik heb weer zin om een baan te zoeken. Of ze wisten nu welke stappen te zetten.”
Ik heb heel veel over mezelf geleerd, zoals welke talenten ik heb. Door het zeilen heb ik
ervaren hoe belangrijk het is om ook bij het zoeken van nieuw werk een punt op de horizon te bepalen en dat je zelfs als het tegenzit of tegenwind hebt, dat je daar via een zigzagkoers kunt komen.”
Deelnemer over ‘Van boot naar baan’
Ook Renske zag de waarde van het sociale aspect. “Deelnemers zagen bij elkaar: hé, die doet dat, misschien kan ik dat ook. En het contact werkt verbindend; mensen uit de pilotgroep hebben nog steeds contact.” Hoe vonden beide organisatoren het zelf? “Heel geslaagd. We bleken echt dezelfde mindset te hebben: mensen uitdagen en uitgaan van wat wél kan. De klik tussen begeleiders straalde ook af op de groep. En uit het hele land kwamen medewerkers van Randstad kijken. Binnen Randstad is hierdoor breder enthousiasme ontstaan voor dit traject.”
Onderzoek Wageningen University bij SailWise
Bieden de watersportactiviteiten van SailWise meerwaarde voor mensen met een beperking? Op welke gebieden? SailWise vroeg de Wetenschapswinkel van Wageningen University & Research deze vragen te onderzoeken. In 2017 verscheen de eindrapportage: ‘De meerwaarde van watersportactiviteiten voor mensen met een beperking.
Van pilot naar structureel aanbod
Wegens het succes zetten SailWise en Randstad hun initiatief voort: in 2024 bieden ze het traject weer aan. Wat gaan ze nu anders aanpakken? “We willen de groep uitbreiden naar zo’n twintig deelnemers. Verder willen we in het loopbaangedeelte nog meer maatwerk bieden. Zo heeft een workshop cv maken weinig zin als je al een mooi cv hebt.” Een ander leerpunt: meer tijd nemen voor de werving. “Dat was ingewikkelder dan verwacht. Niet iedereen kan meedoen: iemand moet wel een baan willen en aan bepaalde voorwaarden voldoen, zoals minimaal 16 uur kunnen werken. We hadden voor de werving en selectie aan twee maanden eigenlijk niet genoeg.” Uiteindelijk hebben Randstad en SailWise ieder de helft van de deelnemers van de pilot geworven vanuit eigen netwerk en activiteiten.
Tips voor sociale sportinitiatieven
Tot slot deelt Renske, naast genoemde successleutels en leerpunten, enkele tips voor anderen die hun sociale sportinitiatief willen opzetten of verbeteren:
- Zorg voor een opschaalbaar initiatief. Kun je het voor meer mensen of vaker organiseren? Daarbij moet het wel haalbaar zijn voor alle partners qua menskracht, middelen en locatie.
- Werk met kleine stapjes. Begin je project klein, qua groepsgrootte bijvoorbeeld. Probeer uit en bouw uit wat werkt.
- Luister goed naar de mensen voor wie je het doet. Wat willen zij? Hoe vind je de aansluiting? Focus je daarbij op degenen die willen.
- Kijk wat je mist als organisatie en zoek een partij die dat gedeelte invult. Doe geen dingen waar je zelf geen expert in bent.
- Een stip op de horizon helpt om je samenwerking op te zetten. Zo kun je mensen enthousiasmeren en meenemen. Maar de weg ernaartoe? Die moet je samen uitstippelen. Dan wordt het een echte samenwerking.
Ken of ben jij iemand met een beperking die op zoek is naar nieuw werk? Of houd je je als professional bezig met deze groep? Voor het traject in mei 2024 worden deelnemers gezocht. Mail om aan te melden of voor meer informatie.
